Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τις σύγχρονες τάσεις της πολιτικής φιλοσοφίας και η συστηματική διερεύνηση τους. Η ανάλυση της νεομαρξιστικής σκέψης και η απήχηση που αποκτά εκ νέου η κριτική θεωρία για την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών διατήρησης ενός καταναλωτικού τρόπου ζωής αποτελεί ένα από τα κύρια θέματα της σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας. Η αντιπαράθεση φιλελευθερισμού-κοινοτισμού, παρότι πήρε διαστάσεις στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 90’, έχει σήμερα ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί παραμένει επίκαιρη, ειδικά στο σκέλος της επιτυχημένης κριτικής που ασκήθηκε στη φιλελεύθερη σκέψη για παραμέληση των κοινωνικών δυναμικών και των συλλογικών συμφερόντων. Η συζήτηση για τα όχι πάντοτε ευδιάκριτα φιλοσοφικά όρια ελευθερισμού και αναρχίας γίνεται για να ανιχνεύσει τις ενδεχόμενες εκφάνσεις της ριζοσπαστικής πολιτικής φιλοσοφίας της τελευταίας και τις διαφορές της από την αποθέωση του ελευθεριακού ατομικισμού. Παρότι ο στόμφος με τον οποίο ο Fukuyama διακήρυττε το ‘τέλος της ιστορίας’ έχει μάλλον υποχωρήσει στις μέρες μας, το θέμα της χρησιμότητας της ιδεολογικής αντιπαράθεσης επανέρχεται δριμύτερο στην πολιτική φιλοσοφία, ιδιαίτερα σε συνθήκες ‘μεταδημοκρατίας’. Υπάρχουν πολύ διαφορετικές φιλοσοφικές προσεγγίσεις ως προς την πολυπολιτισμικότητα. Η εξέταση όμως της επιβολής ή όχι ορίων στη μη πολιτικά φιλελεύθερη πολιτισμική έκφραση για λόγους προάσπισης των ατομικών δικαιωμάτων έχει αποκτήσει διαστάσεις σύγχρονης πολιτικής αντιπαράθεσης. Τέλος, ένα ακόμη επίκαιρο θέμα σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας αποτελεί και η δομική αντίθεση μεταξύ της μεταμοντέρνας πολιτικής φιλοσοφίας και της σκέψης της νεωτερικότητας. Η συμβολή και οι αδυναμίες της μετανεωτερικής σκέψης αξίζουν επισταμένη ανάλυση και προσοχή.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος και των διαλέξεων οι φοιτήτριες/τες θα μπορούν:

Να αναγνωρίζουν τη σημασία μερικών από τα πιο βασικά θέματα της σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας και τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η θεωρητική τους πραγμάτευση στην πολιτική ζωή και την καθημερινότητα των ανθρώπων.

Να επισημαίνουν την ύπαρξη διαφορετικών προσεγγίσεων, με ιδιαίτερη λογική και συμβολή στην πραγμάτευση των θεμάτων αυτών, χωρίς να φείδονται αξιολογικών και πολιτικών κρίσεων για την κάθεμία από αυτές, αρκεί η κρίση τους να είναι στοιχειοθετημένη.

Να συλλέξουν και να κατηγοριοποιήσουν τα βασικά σημεία των θεωρητικών οπτικών των έξι θεμάτων. Να μπορέσουν με βάση την κατηγοριοποίηση αυτή να κρίνουν τα συγκεκριμένα ρεύματα προσέγγισης κάθε θέματος και να επιχειρήσουν -εάν το επιθυμούν- μια εξατομικευμένη ανασύνθεση επιχειρημάτων για την καλύτερη ανάλυση των επίκαιρων θεμάτων πολιτικής φιλοσοφίας που παρατίθενται.

Βασική Βιβλιογραφία
Kymlicka, Will, 2018, Η Πολιτική Φιλοσοφία της Εποχής μας: Μια Εισαγωγή. Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις.
Cohen, G.,A., 2010, Γιατί Όχι Σοσιαλισμός; Αθήνα: Εκκρεμές.
Shorten, A., (2017), Σύγχρονη Πολιτική Θεωρία. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική.

Επιπλέον Βιβλιογραφία
-Fukuyama,F.,(1993), Το Τέλος της Ιστορίας και ο Τελευταίος Άνθρωπος. Αθήνα: Λιβάνης-Νέα Σύνορα.
-Bobbio, N., (2013), Δεξιά και Αριστερά. Σημασία και Aίτια μιας Πολιτικής Διάκρισης. Αθήνα: Πόλις.
-Crouch, Colin, (2006). Μεταδηµοκρατία. Αθήνα: Εκδόσεις Εκκρεμές.
-Crouch, Colin, 2011, Ο Περίεργος µη Θάνατος του Νεοφιλελευθερισµού. Αθήνα: Εκδόσεις Εκκρεμές.
-Καστοριάδης, Κορνήλιος, 1985, Η Φαντασιακή Θεσμιση της Κοινωνίας. Αθήνα: Εκδόσεις Ράππα.
-Αντόρνο, Τ., και Χορκχάϊμερ, Μ., 1986, Η Διαλεκτική του Διαφωτισμού. Αθήνα: Εκδόσεις Ύψιλον.
-Μαρκούζε, Χ., 1971, Ο Μονοδιάστατος Άνθρωπος. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
-Habermas, J., 1985, The Theory of Communicative Action. Vol.1: Reason and the Rationalization of Society. Boston: Beacon Press.
-Habermas, J., 1990, The Philosophical Discourse of Modernity. Cambridge (Mass): The MIT Press.
-Habermas, J., 1990, “The Hermeneutic Claim to Universality”, in J.Bleicher, ed., Contemporary Hermeneutics. London: Routledge and Kegan Paul.
-Βενσάν Ζαν-Μαρί, 1977, Η Σχολή της Φρανκφούρτης και η Κριτική θεωρία. Αθήνα: Επίκουρος.
-Barry, Brian, 2001, Culture and equality: An Egalitarian Critique of Multiculturalism. Cambridge: Polity.
-Nettlau, Max, 2017, Ιστορία της Αναρχίας. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια.
-Τζολ, Τζέημς, 2017, Οι Αναρχικοί. Αθήνα: Εκδόσεις Επίκουρος
-Sandel, J., Michael, 2011, Ο Φιλελευθερισμός και τα Όρια της Δικαιοσύνης. Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις.
-Mulhall, Stephen and Adam Swift, 1996, Liberals and Communitarians. Oxford: Blackwell Publishers.
-Nozick, Robert, 1974, Anarchy, State, and Utopia. New York: Basic Books.
-Parekh, Bichu, 2000, Rethinking Multiculturalism: Cultural Diversity and Political Theory. Cambridge (Mass.): Harvard University Press.
-Parekh, Bichu, 1994, “Decolonizing Liberalism”, in Alexander Shtromas (ed.), The End of ‘Isms’? Reflections on the Fate of Ideological Politics after Communism’s Collapse. Oxford: Blackwell.
-Lyotard, J-F, 2008, Η Μεταμοντέρνα Κατάσταση. Αθήνα: Γνώση.
Άρθρα σε Επιστημονικά Περιοδικά
-Barry, Brian, 2001, “The Muddles of Multiculturalism”, in New Left Review, 8, 49-71.
-Huntington,S.,P., (1993), “The Clash of Civilisations?”, in Foreign Affairs, S93,vol.72,n.3,pp.22-49.
-Schmidt, Alfred, 1990, “Ο Heidegger και η Σχολή της Φραγκφούρτης. Ο Xαϊντεγγεριανός Mαρξισμός του Herbert Marcuse”, στο Λεβιάθαν, τ.8, σελ. 39-65.
Θα ήταν χρήσιμο οι φοιτητές/τριες να κρατούν σημειώσεις από τις διαλέξεις όπου θα χρησιμοποιείται πρόγραμμα παρουσίασης Power Point.