Το μάθημα εξετάζει την ιστορία του ελληνικού κράτους τον 19ο αιώνα ακολουθώντας τους εξής θεματικούς άξονες:
1) Η γέννηση του ελληνικού κράτους, 1821-1832
– Το ελληνικό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα: ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά χαρακτηριστικά.  
– Η επανάσταση του 1821: ο χώρος, οι άνθρωποι, ο πόλεμος, η πολιτική, οι νεοτερικοί θεσμοί εξουσίας, ο εμφύλιος, η διπλωματία, τα κοινωνικά και πολιτικά αιτήματα της ελληνικής επανάστασης.
– Η πρώτη απόπειρα συγκρότησης σύγχρονου κράτους: ο κυβερνήτης Ι. Καποδίστριας, η κοινωνία και η οικονομία, οι προσπάθειες ρύθμισης του ελληνικού ζητήματος, η αντιπολίτευση, η ρήξη, ο εμφύλιος.
2) Η θεμελίωση του κράτους, 1833 – 1909
α) Η βαυαρική Μοναρχία, 1833-1862:
– Η Αντιβασιλεία, η απόλυτη Μοναρχία, η συνταγματική Μοναρχία. Η διοικητική γραφειοκρατία, η νομοθεσία, ο κρατικός συγκεντρωτισμός, η κοινωνία και η οικονομία, οι κοινωνικές και πολιτικές ελίτ.
– Τα πολιτικά κόμματα και οι πελατειακές σχέσεις. Το κίνημα της 3ης Σεπτεμβρίου 1843. Το Σύνταγμα και η εγκαθίδρυση του κοινοβουλευτισμού. Η διαμάχη αυτοχθόνων και ετεροχθόνων.
– Οι Μεγάλες Δυνάμεις και το ελληνικό Βασίλειο. Η Μεγάλη Ιδέα και ο αλυτρωτισμός. Το κίνημα του 1862 και η έξωση του βασιλιά Όθωνα.
β) Η βασιλευόμενη δημοκρατία, 1864 -1881:
– Η μεταπολίτευση και το φιλελεύθερο σύνταγμα του 1864. Η νέα δυναστεία, η οργάνωση της δημόσιας διοίκησης, η πολιτική του Στέμματος, η δημιουργία νέων πολιτικών κομμάτων, η λειτουργία του κοινοβουλευτισμού, η αγροτική μεταρρύθμιση (1871), η πολιτική κρίση (1864-1875). Η αρχή της δεδηλωμένης (1875).
– Η βρετανική πολιτική για την Ελλάδα και η ελληνική εξωτερική πολιτική. Η διεύρυνση της ελληνικής επικράτειας (1864, 1881), οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες της ενσωμάτωσης της Επτανήσου και της Ηπειροθεσσαλίας.
γ) Το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα, 1881 – 1909:
– Η οικονομική ανάπτυξη, ο εξορθολογισμός της διοίκησης και του κράτους, η εδραίωση του κοινοβουλευτισμού, ο δικομματισμός.
– Οι ομογενείς στην Ελλάδα, οι επενδύσεις και τα έργα υποδομών. Στρατιωτικές δαπάνες, δημόσιο χρέος και φορολογία, το δημοσιονομικό πρόβλημα. Το «σταφιδικό ζήτημα».
– Η πτώχευση του ελληνικού δημοσίου (1893), η ελληνική εξωτερική πολιτική και ο ελληνοτουρκικός πόλεμος (1897), ο διεθνής οικονομικός έλεγχος, η οικονομική ανάκαμψη και η κρίση νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος.

Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται να είναι σε θέση:
- Να περιγράφουν τις σημαντικότερες κοινωνικές, πολιτισμικές και πολιτικές εξελίξεις που διαμόρφωσαν την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας τον 19ο αιώνα
- Να έχουν αποκτήσει γνώσεις για τα πιο σημαντικά ιστορικά γεγονότα και φαινόμενα του ελληνικού 19ου αιώνα και τις αντικρουόμενες, πολλές φορές, ερμηνείες τους
- Να εξετάζουν και να αναλύουν την ατομική και συλλογική δράση στην ιστορική της συνάφεια
- Να παράγουν επιχειρήματα με τα οποία να εξηγούν τα γεγονότα και τις εξελίξεις, τις αιτίες τους, τα αποτελέσματά τους και τις μακροπρόθεσμες συνέπειές τους
- Να αναγνωρίζουν τις πιο σημαντικές ιστορικές συνέχειες και ασυνέχειες της νεότερης ελληνικής πολιτικής ιστορίας
- Να συζητούν τις διάφορες όσο και διαφορετικές μεταξύ τους ιστοριογραφικές προσεγγίσεις του παρελθόντος

Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Clogg Richard, Συνοπτική Ιστορία της Ελλάδας (1770-2013), εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα 2015
Κωστής Κώστας, "Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας". Η διαμόρφωση του νεοελληνικού κράτους, 18ος - 21ος αιώνας, Πόλις, Αθήνα 2013
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ- ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΛΛΑΣ, Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, ΑΘΗΝΑ 2006
John Petropulos, Πολιτική και συγκρότηση κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο (1833-1843), εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 1997.
Gunnar Hering, Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα 1821-1936, τ. Α-Β, εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 2006.
Γιώργος ∆ερτιλής, Ιστορία του ελληνικού κράτους 1830-1920, τ. Α-Β, εκδ. Εστία, Αθήνα 2006.
Γιώργος ∆ερτιλής και Kώστας Kωστής, Θέματα νεοελληνικής ιστορίας, εκδ. Σάκκουλας, Θεσσαλονίκη 1991.
Αλέξης Πολίτης, Ροµαντικά χρόνια. Ιδεολογίες και νοοτροπίες στην Ελλάδα του 1830-1880, εκδ. ΕΜΝΕ-Μνήµων, Αθήνα 1998.